Op 6 augustus verzamelden in Destelbergen zowel gangbare als biologische bloementelers voor een proefveldbezoek rond biobloemen. Onder een stralende zomerzon stonden praktijkdemo’s, toelichting bij proefvelden en kennisuitwisseling met collega’s en onderzoekers centraal.

Mechanische onkruidbeheersing

Onkruidbestrijding zonder herbiciden blijft een uitdaging. Voor enkele vollegrondproeven werd een Treffler-wiedeg aangeschaft. Koen de Wit demonstreerde de werking in een zonnebloemteelt. De wiedeg bleek eerder al arbeidsbesparend bij grote aanplantingen van wilde planten, pioenen en boomkwekerijgewassen.

Belangrijk aandachtspunt: bij één- en tweejarige bloemen moeten de planten goed ingeworteld zijn om losrukken te voorkomen.

De voorbije droge maanden toonden ook het nut van afdekmaterialen. Biofolie hield niet alleen onkruid onder controle, maar verminderde ook vochtverlies. Planten uitgeplant op biofolie (eind maart-begin april) ontwikkelden zich merkbaar sneller dan in open grond.

Liesbet Blindeman besprak daarnaast een meerjarige proef met mulchmaterialen in pioenen. Mulch van houthaksel, groencompost, bladafval of stro verhoogde het organisch koolstofgehalte in vijf jaar van 1,2% naar 1,6–1,8%. Houthaksel gaf de beste onkruidonderdrukking, maar heeft door de hoge C/N-verhouding (>100) in het begin een negatief effect op stikstofbeschikbaarheid. Voor kortere teelten zoals één- of tweejarigen zijn bladmulch, grasmaaisel of groencompost geschiktere opties.

Irrigatie en bodemvochtsensoren

Paulien De Clercq lichtte de irrigatieproef in zomerbloemen toe, uitgevoerd binnen het OrnAqua-project. Doel is irrigatie af te stemmen op gewasbehoefte met behulp van bodemsensoren en modellen. Daarnaast willen we, op basis van deze resultaten, het bodemwaterbalansmodel van Bodemkundige dienst van België optimaliseren voor irrigatieadvies specifiek in zomersnijbloemen.

In de proef werd een deel van de bloemen zonder irrigatie geteeld, en een ander deel via T-tape bewaterd volgens het bodemwaterbalansmodel van de Bodemkundige Dienst van België. Teros 10-sensoren op 15 cm diepte registreerden continu het vochtgehalte.

Irrigatie resulteerde in iets langere bloemstengels, maar ook meer onkruidgroei.

Natuurlijke plaagbeheersing

Plastic tunnels verlengen het seizoen en laten vroeger oogsten toe bij meerjarige gewassen zoals duizendschoon en gipskruid. In éénjarige gewassen zijn de verschillen kleiner, maar de mogelijkheid tot vroeger planten is een voordeel.

Een nadeel is de snelle opbouw van bladluispopulaties, terwijl natuurlijke vijanden later verschijnen. Het B-LAB-project onderzoekt hoe nuttige insecten te lokken en te laten overwinteren in en rond tunnels.

Bij Viaverda werden lupinen belaagd door de lupineluis – een grote groene luis die lastig te bestrijden is door natuurlijke vijanden. In de tunnel werd ook een biodivers groenbemestermengsel ingezaaid om nuttigen aan te trekken.

De discussie tijdens het bezoek ging ook over het gebruik van lokplanten: nuttig, maar soms ook risicovol doordat ze ongewenste plagen aantrekken.

Groenbemesters en onderzaai

Een bedekte bodem voorkomt erosie, behoudt vruchtbaarheid en stimuleert biodiversiteit. Binnen het BIOGROEI-project worden telers gestimuleerd om groenbemesters te zaaien zodra percelen vrijkomen.

Enkele voorbeelden die tijdens het bezoek werden aangehaald:

• In zonnebloemen werd onderzaai van facelia of een biodivers mengsel toegepast na de laatste schoffelbeurt.
• In een andere proef werd onderzaai gelijktijdig met het zaaien van het hoofdgewas gedaan, maar dit gaf meer concurrentie en onkruidgroei.
• In de teelt van Dahlia werd Serradelle ingezaaid
• Op een perceel dat vrij kwam, na de teelt van reukerwten, werd Japanse haver met Alexandrijnse klaver ingezaaid.

Bodemvoeding uit restromen

Het JOWOBO-project zet in op kleinschalige verwerking van reststromen tot waardevolle bodemvoeding, zoals Johnson Su-compost, wormencompost, boerderijcompost en bokashi.

Bij Viaverda worden telers begeleid in het maken van bokashi, waarbij organisch materiaal anaeroob fermenteert met effectieve micro-organisme

Organische stof en compostthee

Emma Lanoo besprak meerjarige proeven waarin compost en houtsnippers worden ingezet om het koolstofgehalte te verhogen en het bodemleven te stimuleren.

Daarnaast werd getoond hoe compostthee wordt gemaakt: een zuurstofrijk extract van compost dat de bodemstructuur en plantgezondheid bevordert.

Autochtone wilde planten en zaadproductie

Binnen het EXPBIO-project onderzoekt Viaverda teelttechnieken voor de zaadproductie van 15 inheemse bloemen. Er wordt getest met verschillende zaaitijden, opkweekmethoden en afdekmaterialen. In december volgt een demodag over de resultaten rond oogst en opschoning van de zaden.

Het proefveldbezoek bood een brede kijk op innovaties in biologische bloementeelt: van onkruidbeheersing tot irrigatie, en van bodemzorg tot biodiversiteitsbeheer. De besproken technieken en proeven geven telers concrete handvaten om hun teelt duurzamer, efficiënter en veerkrachtiger te maken.

Meer info?
liesbet.blindeman@viaverda.be

Dit proefveldbezoek kaderde in de CCBT-projecten ‘BIOGROEI biodivers bodemleven stimuleren door integreren van groenbemesters in de teelt van biobloemen en ‘B-LAB: bladluisbeheersing door aantrekken van nuttigen in biologische tunnelteelten’, Het VLAIO-project ‘OrnAqua: een nieuw referentiekader voor irrigatie voor efficiënter watergebruik in de openluchtsierteelt’, de demo-projecten ‘JoWoBo: Johnson Su, wormencompost, Bokashi en boerderijcompost (bio)’ en ‘OSBOBO: Organische Stof in BOomkwekerijBOdems’ en de Interreg-projecten ‘CLOSECYCLE: kringlopen sluiten met producten uit organische reststromen op regionaal niveau’ ‘EXPBIO’