Afgelopen maandag werd de Nederlandse Biokennisweek afgetrapt met een hele reeks online webinars en workshops. Wij doken alvast even het programma in en volgden enkele workshops over groenbemesters, vlinderbloemigen, slimme irrigatie, de relatie tussen bodemgezondheid en gezonde producten en regeneratieve veehouderij. Vanaf vandaag opende ook de beurs in Den Bosch haar deuren! 

Meine Koopmans van de Novalishoeve in Texel mocht maandagochtend de aftrap geven tijdens de plechtige Boerentroonrede. "De levendigheid van ons voedsel en ons boerenbedrijf" stond centraal in zijn verhaal. "In het proces waarin mechanisering en technologie ons leven steeds verder is gaan bepalen hebben wij iets belangrijks over het hoofd gezien, namelijk het leven zelf, de levende aarde, planten en dierenwereld." En dat vat meteen ook samen waar een deel van de workshops tijdens deze Biokennisweek over gaan. Hieronder alvast een korte impressie, maar wij kijken toch vooral uit naar de sessies over (bodem)microbioom op donderdag.

Gezonde bodem als meerwaarde voor verkoop?

Vanuit Louis Bolk-instituut werd een kwalitatief onderzoek gedaan naar de vraag of een gezonde bodem een meerwaarde zou kunnen zijn bij verkoop van het product. Consumenten die nu reeds bewuste keuzes maken gaven aan dat ze producten van een gezonde bodem zeker een meerwaarde vinden, met als belangrijkste drijfveer hiervoor het 'milieu'. Bij de vermarkting van producten van gezonde bodems moet je dus niet enkel inzetten op de gezondheid van het product zelf, maar ook op de milieu kant. Het beter herkenbaar of onderscheidbaar maken van producten van gezonde bodems zou dus mogelijk interessant kunnen zijn. 

Zsuzsan Proos van de Transitiecoalitie Voedsel plaatste dit in een breder kader en bekeek hoe we de transitie kunnen maken naar teeltsystemen die zorg dragen voor de bodem. Het eenvoudig kunnen meten van de bodemgezondheid, liefst door de boer zelf, is hierbij een belangrijke factor om naar een versnelling te kunnen gaan. Op de planning van de actieagenda staat alvast de oprichting van enkele living labs gericht op marktontwikkeling. 

De aanwezige toeschouwers bleven misschien een beetje op hun honger zitten voor wat betreft de relatie tussen gezonde bodems en gezonde producten op vlak van inhoudsstoffen, maar dit onderzoek is volgens de uitvoerders een startpunt binnen deze complexe onderzoeksvraag. Meer info kan je vinden op deze pagina. Onderaan staan ook twee podcasts over de relatie tussen gezonde landbouwbodems, gezonde gewassen en humane gezondheid.

Regeneratieve melkveehouderij

In een sessie van Pure Graze kwam melkveehoudster Agnes De Boer aan het woord over haar ervaringen met de omschakeling naar 100% grasgevoerde melkkoeien, wat in deze sessie 'regeneratieve melkveehouderij' werd genoemd. Principe van deze methode is dat het gras rechtstreeks wordt omgezet in melk, zonder tussenhandelingen, waardoor de werkdruk lager zou worden. Haar bedrijf telt 60 à 70 melkkoeien en 50 ha grond, aangevuld met 10 ha grond van een akkerbouwer waarmee ze samenwerken. "Door de weidegang te maximaliseren (maximum 3 maanden op stal), stripgrazen toe te passen en de brokken weg te laten uit het rantsoen kan het bedrijf jaarlijks meer geld overhouden", aldus Agnes. Positief is ook dat de Holsteinkoeien het goed bleven doen, robuuster en gezonder werden. Met het stripgrazen wordt 2 ton DS per ha extra gehaald, door het beter benutten van de hergroei. Het langere gras kan immers veel meer aan fotosynthese doen en het kruidenrijk grasland groeit ook beter door bij droogte. "Zelfs met een melkrobot lukt dit systeem prima en ik raad het dus zeker aan." klinkt het. 

De waarde van vlinderbloemigen: ecosysteemdiensten en businessmodellen

Een groter areaal peulvruchten is gewenst, want ze zijn gezond en passen binnen een duurzame voeding. Maar peulvruchten hebben ook andere voordelen. Dennis Heupink (Louis Bolk Instituut) gaf een overzicht van de ecosysteemdiensten van peulvruchten. Hij noemde voedselvoorziening voor bestuivers, verbeteren van de bodemvruchtbaarheid en koolstofvastlegging (vooral in mengteelt met granen). De vraag van Arno Foppe (WUR) was dan wie deze ecosysteemdiensten moet betalen, want de prijs die telers voor de bonen krijgen is te laag? Hij stelde dat een combinatie van verdienmodellen nodig is voor de verwaarding van de ecosysteemdiensten. In Nederland helpt de organisatie Lekker Lupine telers hierbij.

Slimme irrigatie voor duurzame landbouw

In deze webinar vertelde Bart Timmermans (Louis Bolk Instituut) over het project Waterwerk. Daarin vergelijken ze oppervlakkige druppelirrigatie, ondergrondse druppelirrigatie, peil-gestuurde drainage en haspelberegening op een akkerbouwbedrijf met zware kleigrond. Ze leerden ondertussen dat je met druppelirrigatie water kan besparen, maar je moet er wel slim mee omgaan. Op tijd beginnen is de boodschap (vroeger dan bij haspelberegening), maar het druppelen mag je ook niet te lang aanhouden. In ons CCBT-project ‘Irrigatie in bio’ werd gelijkaardig onderzoek uitgevoerd in de groenteteelt.

Nog tem donderdag 18/1 kan je de biobeurs bezoeken.

Meer info?
https://biokennisweek.nl/