Deze studie onderzocht het potentieel van Community Supported Agriculture (CSA)-structuren voor het bevorderen van agroforestry-praktijken in Vlaanderen. Terwijl overheidsubsidies, voorlichtingsdiensten en praktijkproeven uitgebreid zijn bestudeerd voor dit doel, is er weinig aandacht besteed aan CSA-structuren (Borremans, 2019; Cechin et al., 2021). Aan de hand van een inductieve benadering, geïnspireerd op de Grounded Theory, werd de studie georganiseerd in twee cycli.

In de eerste cyclus werden semi-gestructureerde interviews gehouden met elf CSA-boeren en elf CSA-leden om de kenmerken te identificeren die CSA-structuren in staat zouden kunnen stellen om agroforestry-praktijken effectief te bevorderen in Vlaanderen. In de tweede cyclus diende een conceptueel organisatiemodel, gebaseerd op de bevindingen uit de eerste cyclus, als discussiebasis tijdens semi-gestructureerde interviews met negen gangbare boeren. Het doel was om de haalbaarheid en reproduceerbaarheid van de voorgestelde aanpak binnen de conventionele landbouw te verkennen. Er werd inhoudsanalyse uitgevoerd op de interviewdata van elke cyclus, waarmee betekenisvolle thema’s, categorieën en subcategorieën werden blootgelegd.

Het conceptuele organisatiemodel, namelijk het Community Supported Agroforestry (CSAF)-model, dat gebaseerd is op een CSA-structuur en gericht is op diverse fruitbomen in akkers of weiden, kreeg weinig bijval van gangbare boeren. De geïdentificeerde belemmeringen omvatten toegenomen complexiteit en werkdruk, extra verantwoordelijkheden, productiviteitsverlies en bezorgdheid over het gebrek aan betrokkenheid en interesse van leden. Ondanks deze beperkingen wezen gesprekken met gangbare boeren op enkele potentiële positieve bijdragen, waaronder samenwerking in het beheer van bomen, mogelijkheden voor gedeelde investeringen, het verbeteren van het imago van boeren, en het vergroten van het bewustzijn van consumenten over de realiteit van de landbouw.

Deze uitgebreide analyse biedt waardevolle inzichten in het potentieel van CSA-structuren voor het bevorderen van agroforestry-praktijken in Vlaanderen. De analyse van deze resultaten opent nieuwe denkrichtingen, met name wat betreft de synergiën die kunnen ontstaan tussen actoren uit alternatieve voedselnetwerken en actoren uit het traditionele voedselsysteem. Tot slot is het de moeite waard om de vraag te stellen of de nadruk op prestaties geleidelijk plaats zou moeten maken voor een cultuur van veerkracht, aangezien dit boeren zou kunnen helpen om zich te engageren met agroforestry en gemeenschapsinitiatieven.