In de biologische teelt van kolen is insectengaas een belangrijk methode ter beheersing van koolvliegschade. Bij grote aantasting in een voorgaande teelt blijven heel wat poppen achter in de bodem. Afdekking in de vervolgteelt is dan mogelijk schadelijker aangezien de uitgekomen vliegen gevangen zitten onder de netten. Anderzijds kan de afdekking wel nieuwe vliegen tegenhouden.

Hoewel de koolvliegdruk en –aantasting laag was in een proef bij PSKW, bleek dat de behandeling en aantastingsgraad bij een eerste teelt bloemkool geen invloed heeft op de schade bij een volgteelt Chinese kool. Hieruit kunnen we besluiten dat afdekken ook nog zinvol is wanneer er een hoge druk was bij de vorige teelt.

Hoge of lage aantastingsgraad creëren via verschillende behandelingen

De eerste teelt bloemkool werd op drie manieren behandeld: onbehandeld, plantbakbehandeling met Conserve pro (spinosad) of insectengaas (Insectprotect 0.8) vanaf planten. De vervolgteelt Chinese kool kreeg dezelfde behandelingen, die op zo’n manier op het perceel verdeeld werden dat na iedere behandeling van de eerste teelt alle drie de methoden in de tweede teelt komen, zodat er negen combinaties en dus proefobjecten voorkomen.

Lage koolvliegaantasting

Bij bloemkool was de aantasting door koolvlieg eerder laag, wat ook overeenkomt met een lage ei-afleg dit jaar. Er werd geen uitval geobserveerd en ook de aantastingsgraad was overal laag. Bij het onbehandelde object waren er wel zo’n 40% planten aangetast, wat zich ook uitte in een iets hoger aantal niet oogstbare kolen. Insectengaas en behandeling met Conserve pro konden de aantasting beperken. Hoewel Insectprotect 0.8 theoretisch geen koolvlieg doorlaat, zien we hier toch een lichte aantasting. De kwaliteit van de kolen leek bij het insectengaas ook iets minder goed. Het insectengaas is dan ook vrij fijn gekozen voor deze proef en kan zeker minder fijn.

Ook bij Chinese kool is de aantasting erg laag, omdat tijdens deze teelt er ook een erg lage druk van koolvlieg was. Bij Chinese kool zien we dat een behandeling met spinosad weinig bescherming biedt en de resultaten vrij gelijk zijn aan het onbehandelde object. Het insectengaas daarentegen biedt wel een goede bescherming en kan de aantasting sterk beperken. Het stukgewicht hieronder is ook zo’n 12% hoger.

Afdekken blijft zinvol

Wanneer de resultaten met beide factoren geanalyseerd worden (zowel de behandeling bij bloemkool als bij Chinese kool), blijkt dat er geen invloed is van de behandeling bij bloemkool (1e teelt) op de resultaten bij Chinese kool (2e teelt). Enkel de behandeling van de Chinese kool zelf heeft een invloed op deze resultaten.

Ook na een hogere aantasting bij de eerste teelt is afdekken dus nog steeds effectief en zal bescherming bieden. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat de veldjes in deze proef vrij klein zijn waardoor er geen effecten door interactie tussen de veldjes kunnen uitgesloten worden en de resultaten op grote percelen mogelijk anders zijn.

Tussen de twee teelten werd de bodem bewerkt met een spitfrees (kerende bodembewerking), bij niet-kerende bodembewerking kunnen de resultaten anders zijn.

Figuur: Koolvliegaantasting bij Chinese kool, opgesplitst per behandeling bij voorteelt (boven) en vervolgteelt (onder)

   
Foto: Koolvlieg maden op plantenvoet (links) en schade door maden in Chinese kool (rechts) (bron: PSKW)
 

Meer info?
Sander Fleerakkers
sander.fleerakkers@proefstation.be 

Dit onderzoek wordt gefinancierd door het Vlaio LA-traject “Suscabfly – Duurzame beheersing van de koolvlieg”, met steun van het agentschap innoveren en ondernemen van de Vlaamse overheid.