Op 9 november 2022 organiseerde het PCG in Kruishoutem in het kader van het Interreg NWE project CURCOL ‘Curcumine based sustainable Colours’ een tweede proefveldbezoek over kurkuma. Waar het eerste proefveldbezoek kurkuma in mei zich focuste op de proeven van de voorbije jaren, de bewaring en de voorkieming, lag de focus nu op de kleurstoffenproductie en de resultaten van dit jaar. Zo werden Kees Kruithof van Avans Hogeschool, die het proces van plant tot kleurstof presenteerde, en Robbe De Bisschop van Centexbel, die de toepassingen van natuurlijke kleurstoffen presenteerde, verwelkomd.

Snellere voorkieming geeft geen hogere opbrengst

Uit de proef van 2021 was gebleken dat voorkieming van de rhizomen een slechte opkomst en verdere uitval tijdens de teelt kan voorkomen. In 2022 probeerden we dit te optimaliseren aan de hand van een opkweek in een meerlagenteeltsysteem versus een opkweek in bakken in de serre. Beide systemen bleken geschikt voor voorkieming, met een snellere voorkieming in het meerlagenteeltsysteem. Toch bleek deze snellere voorkieming geen invloed te hebben op de uiteindelijke opbrengst bij de oogst

Grote verschillen in opbrengst en kleur tussen de verschillende herkomsten

Dit onderzoek naar de verschillende voorkiemingsmethoden was onderdeel van een proef in de onverwarmde tunnel die in de week voor het proefveldbezoek was geoogst. Naast de voorkieming werd in deze proef ook de invloed van de verschillende teeltwijzen (in greppels of op ruggen) en van de verschillende variëteiten op de opbrengst en het curcuminegehalte bekeken. Omdat kurkuma geen duidelijk afgelijnde rassen kent zoals dat bij heel wat gewassen wel het geval is, benoemen we de variëteiten volgens de herkomst van de kurkumaplanten.

Tussen de verschillende herkomsten waren duidelijke verschillen zichtbaar zowel in opbrengst als in kleur (zie foto hierboven). Zo had de herkomst ‘Claus’ met 68 ton/ha de grootste opbrengst, gevolgd door de herkomst ‘PCG’ met 61 ton/ha. De laagste opbrengst was voor de herkomst ‘NEXTgarden’ met 27 ton/ha. De kleur van de rhizomen van de herkomst ‘PCG’ was echter veel minder oranjekleurig. Aangezien de inhoudsstof curcumine verantwoordelijk is voor de kleur van de rhizomen, verwachten we dat deze lichtgekleurde rhizomen minder curcumine zullen bevatten. Resultaten van curcumine-extracties, uitgevoerd door onze partner Avans Hogeschool, moeten deze hypothese nog verder bevestigen. Binnen dit project zijn herkomsten met hogere curcuminegehaltes het meest interessant.

Doordat de proef aanlag in de onverwarmde tunnel hadden we ook de mogelijkheid tot machinaal oogsten. Dit vormt een positief effect op de arbeidsduur en -ergonomie. Al bleek het telen in greppels minder geschikt voor het machinaal oogsten daar er regelmatig schade optrad aan de rhizomen. De gemiddelde opbrengst was in deze greppels eveneens lager dan op de ruggen.

Verwerkingsmogelijkheden uitgebreid gepresenteerd

De proeven in de verwarmde serre (in vollegrond en op de aeroponics) waren nog niet geoogst, wat de bezoekers de mogelijkheid gaf om de volgroeide planten inclusief bloemen te bewonderen. Daarnaast kwam ook een mogelijk afzetkanaal van deze teelt aan bod. Binnen het CURCOL-project is het de bedoeling om kleurstoffen te maken op basis van curcumine uit kurkuma. Kees Kruithof van Avans Hogeschool ontwikkelt deze verschillende kleurstoffen vanuit geëxtraheerd curcumine. Robbe De Bisschop van Centexbel gaat dan aan de slag aan de slag met deze natuurlijke kleurstoffen in verschillende toepassingen. Beide processen werden tijdens het proefveldbezoek uitvoerig gepresenteerd.

Meer info?
www.pcgroenteteelt.be 
jeroen.vanmullem@pcgroenteteelt.be of ellen.dendauw@pcgroenteteelt.be

De proeven werden uitgevoerd in het kader van verschillende projecten:
Interreg NW-Europe project: CurCol: duurzame natuurlijke kleuren gebaseerd op curcumine

Interreg North Sea Region project ‘SmartGreen: Big Data and eco-innovative resource use in the NSR Greenhouse industry - greening the growth in horticultural production’